هنگام مراسم عقد بیشتر دختران و پسران بخاطر شادی و هیجان فراوان، بدون این که شرایط ۱۲گانه مندرج در سند ازدواج را با دقت مطالعه کنند و از مفاد آن به طور کامل باخبر شوند چشم‌بسته بندهای مختلف را امضا می‌کنند. در حالی که نمی‌دانند ضمانت اجرایی شرایط ۱۲گانه سند ازدواج چیست؟ البته عاقد و سردفتر ازدواج وظیفه دارند قبل از خواندن صیغه عقد دائم شرایط ۱۲گانه سند ازدواج را به دختر و پسر تفهیم کنند چرا که این موارد شرطی معتبر و مهم است که مورد توافق زن و مرد قرار می‌گیرد و به امضای هر دو و شهود نیز می‌رسد.

شرایط ضمن عقد

الف- اگر شوهر درخواست طلاق کند و دادگاه تشخیص دهد تقاضای طلاق از تخلف زن از وظایف(زناشویی) یا سوء اخلاق و رفتار وی نبوده مرد موظف است نصف دارایی خود را که در ایام زندگی مشترک (زناشویی) به دست آورده یا معادل آن را طبق نظر دادگاه بلاعوض به زن منتقل نماید.
توضیح: معنای بند الف این است که مرد بعد از طلاق باید نصف اموال خود که بعد از شروع زندگی به دست آورده را به نام زن نماید مشروط به این که ۱- طلاق به درخواست مرد باشد ۲- زن مطیع همسر خود باشد و اخلاق و رفتار نامتناسب با شوهر نداشته باشد و همچنین از او تمکین نماید.
ب: مرد به زن وکالت بلاعزل با حق توکیل غیر داده که در موارد زیر با مراجعه به دادگاه و دریافت حکم از دادگاه خود را مطلقه نماید.
۱-خودداری شوهر از پرداخت نفقه و سایر حقوق واجب زن به مدت شش ماه.
۲- سوء رفتار یا سوء معاشرت مرد به حدی که ادامه زندگی را برای زن غیرقابل تحمل نماید (یعنی بدرفتاری مرد با همسر و فرزندان خود)
۳- ابتلای مرد به امراض صعب‌العلاج به نحوی که دوام زندگی مشترک (زناشویی) برای زن مخاطره‌آمیز باشد (یعنی بیماری مرد غیرقابل درمان باشد به حدی که سلامت زن را به خطر بیندازد)
۴- دیوانه بودن مرد در زمانی که از نظر شرعی امکان فسخ نباشد.
۵- توجه نکردن به دستور دادگاه درمورد منع اشتغال مرد به شغلی که طبق نظر دادگاه مغایر با مصالح خانوادگی و حیثیت زن باشد.
۶- محکومیت شوهر به حکم قطعی به مجازات ۵ سال حبس یا بیشتر و یا به جزای نقدی که به خاطر ناتوانی پرداخت منجر به ۵ سال بازداشت شود.
۷- ابتلای مرد به هر گونه مواد مضر و اعتیادآور که به تشخیص دادگاه به زندگی خانوادگی ضرر بزند، مانند اعتیادی که منجر به بیکاری مرد، فروش اثاثیه خانه و همچنین سلامتی جسمی و روحی زن و فرزند را تهدید کند.
۸- مرد بدون دلیل موجه زندگی خانوادگی خود را رها کند و یا این که مرد شش ماه متوالی بدون عذر موجه از نظر دادگاه غیبت نماید.
۹- محکومیت قطعی مرد به خاطر ارتکاب جرم و اجرای هرگونه مجازات اعم از حد و تعزیر که جرم آن مغایر با حیثیت خانوادگی و شئون زن باشد. (تشخیص این که مجازات مرد مغایر با حیثیت خانوادگی زن و عرف و موازین دیگر با دادگاه است)
۱۰- با گذشت ۵ سال از ازدواج، زن از همسر خود به خاطر عقیم بودن و یا عوارض جسمی دیگر صاحب فرزندی نشود.
۱۱- غیبت طولانی مرد یعنی این که مرد مفقودالاثر شود و مدت ۶ ماه پس از مراجعه زن به دادگاه پیدا نشود.
۱۲- مرد همسر دیگری بدون رضایت زن اختیار کند و یا به تشخیص دادگاه نسبت به همسران خود عدالت را اجرا نکند.
نکته ضروری
زن علاوه بر موارد فوق در صورت موافقت شوهر می‌تواند مواردی از جمله حق تحصیل، حق مسکن (که اختیار محل سکونت را به زن واگذار کند)، حق اشتغال و اجازه مسافرت به خارج از کشور را جزو شرایط خود در سند ازدواج ثبت کند.
ضمن این که اگر مهریه زن مستغلات باشد، باید ملک مزبور طبق ضوابط و مقررات در دفاتر اسناد رسمی به ثبت برسد. بعد از ثبت در دفتر اسناد رسمی، شماره دفتر و نماینده دفتر اسناد رسمی باید در سند ازدواج نوشته شود.

منبع : موسسه حقوقی قانون گستر